Fundusze inwestycyjne klientów tracą w dołku

Od początku bieżącego roku do końca lipca z funduszy polskich akcji uniwersalnych (szerokiego rynku) klienci detaliczni wycofali blisko 161 mln zł. Oczywiście nie wszystkie fundusze traciły klientów. Część z nich, dokładnie 10 z 29 przez nas uwzględnionych (nie braliśmy pod uwagę tych, które oferują jednostki wyłącznie instytucjom), zanotowało dodatnie saldo wpłat i umorzeń, pozyskując łącznie ponad 400 mln zł. Najlepiej z tej dziesiątki wypadł Quercus Agresywny, który zdeklasował rywali, pozyskując od początku roku 213,8 mln zł. Do kolejnego, Idea Akcji, napłynęło 47,4 mln zł. Do następnych czterech – PZU Akcji Krakowiak, Aviva Investors Nowych Spółek, ING Akcji i PKO Akcji Plus – klienci wpłacili w sumie ponad 103 mln zł.

Popularność takich funduszy jak Quercus, Idea, Aviva czy Allianz należy tłumaczyć dobrymi wynikami, jakie konsekwentnie wypracowują w ostatnich miesiącach. Od początku roku do końca, najlepszy z nich Allianz Akcji Plus notował stopę zwrotu przekraczającą 22 proc. Quercus i Idea zyskały odpowiednio 19 i 17,9 proc., a Aviva ponad 14 proc.

W gronie funduszy akcji polskich, które zanotowały w tym roku napływ kapitału, są i takie, które nie mogą pochwalić się ponadprzeciętnymi wynikami, jak PZU Akcji Krakowiak (5,4 proc.) czy ING Akcji (4,8 proc.), znacznie odróżniając się przy tym od pozostałych funduszy ze ścisłej czołówki. Tu napływ środków można z jednej strony tłumaczyć własną szeroką siecią dystrybucji, ale przede wszystkim raczej współpracą ze spółkami (głównie ubezpieczeniowymi) funkcjonującymi w ramach jednej grupy kapitałowej.

Jednak z pozostałych 19 funduszy klienci wycofali 561 mln zł. Tu rekordzistą jest Arka Akcji, w przypadku którego ujemne saldo wpłat i umorzeń sięgnęło 178,4 mln zł. Sporo, bo ponad 97 mln zł , stracił Legg Mason Akcji (szczegóły przedstawia zamieszczona niżej tabela). Taki stan rzeczy, zważywszy na wyniki z ostatnich miesięcy, nie powinien dziwić. Pierwszy z funduszy zyskał bowiem 1,9 proc. (jeden z trzech najsłabszych wyników wśród funduszy polskich akcji), a drugi 5,7 proc.

Z porównania stóp zwrotu w okresie od początku roku czy w ostatnich trzech, sześciu, 12 czy 24 miesiącach wynika, że fundusze, które dotknął największy odpływ klientów, jak Arka, Legg Mason, Pioneer Akcji Polskich czy UniKorona Akcje, w większości przypadków notowały wyniki poniżej średniej rynkowej, plasując się zazwyczaj w okolicach środka stawki. Jest więc zrozumiałe i jak najbardziej naturalne, że zostały za to przez klientów ukarane.

Saldo wpłat i umorzeń vs stopy zwrotu (I-VII 2010)

Źródło: Analizy Online

Mówi się, że fortuna kołem się toczy i z pewnością bywa tak w przypadku funduszy. Wymienione Arka, Legg Mason i UniKorona nie zawsze wlokły się w ogonie. Sytuacja diametralnie się zmienia, jeśli przyjrzeć się ich stopom zwrotu z dłuższych okresów – trzech, pięciu czy nawet dziesięciu lat, w których należą do zdecydowanej rynkowej czołówki. Wydaje się jednak, że na wyobraźnię klientów funduszy polskich akcji, którzy aktywnie zarządzają swoimi oszczędnościami, bardziej oddziałują wyniki z ostatnich sześciu czy 12 miesięcy, niż te z ostatnich pięciu czy dziesięciu lat.

Bernard Waszczyk, Open Finance