Polacy wierzą w sens współpracy między ludźmi

Blisko dwie trzecie ankietowanych (66 proc.) jest przekonanych, że wspólne działanie może przynieść pomoc potrzebującym lub rozwiązać niektóre problemy środowiska, osiedla, wsi lub miasta. Oznacza to, że od 2002 roku odsetek osób deklarujących, że ludzie tacy jak oni są w stanie rozwiązać niektóre problemy swojego środowiska, wzrósł o 16 punktów procentowych.

Co czwarta osoba (25 proc. respondentów) uważa, że osoba taka jak ona, nawet działając wspólnie z innymi, nie jest w stanie pomóc potrzebującym. Oznacza to spadek o 13 punktów procentowych w porównaniu z rokiem 2002; 9 proc. respondentów nie ma zdania na ten temat.

Przekonanie, że wspólne działanie może przyczynić się do rozwiązania niektórych problemów danej społeczności, deklarują częściej osoby młode, lepiej wykształcone, badani uzyskujący wyższy dochód, zadowoleni z sytuacji materialnej swoich rodzin oraz pracownicy wyższego i średniego szczebla, oraz prywatni przedsiębiorcy. Bezradność natomiast cechuje osoby niezadowolone z sytuacji materialnej swoich gospodarstw, rencistów, rolników, robotników wykwalifikowanych, badanych z podstawowym wykształceniem i o niskich dochodach.

Większość respondentów jest najbardziej skłonna do współdziałania, pożyczając osobom spoza rodziny rzeczy mające dużą wartość (jak np. samochód czy maszynę rolniczą) - deklaracje takie składa 58 proc. ankietowanych. Prawie dwie piąte ankietowanych (38 proc.) twierdzi, że nie mają znajomych, którym byliby gotowi pożyczyć coś wartościowego. Reszta nie ma na ten temat zdania.

Znajomych społeczników ma ponad dwie piąte ankietowanych (42 proc.), a 53 proc. twierdzi, że nie zna nikogo, z kim mógłby współpracować w danej dziedzinie. Od roku 2004 odsetek respondentów, znających społecznika, któremu gotowi byliby pomagać, zmniejszył się o 12 punktów procentowych.

Chęć wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej z osobami spoza rodziny składa dwie piąte badanych (39 proc.), a ponad połowa (54 proc.) twierdzi, że nie zna nikogo z kim mogłaby współpracować w tej dziedzinie. W ciągu ostatnich sześciu lat gotowość do współpracy biznesowej zmniejszyła się o 8 punktów procentowych i kształtuje się na poziomie z 2002 roku.

Równie niewielu ankietowanych deklaruje gotowość do współpracy w dziedzinie polityki. Niespełna dwie piąte respondentów twierdzi, że zna osoby którym mogłaby aktywnie pomagać w zostaniu radnym lub posłem. Trzy piąte ankietowanych (59 proc.) twierdzi natomiast, że nie zna nikogo takiego. Gotowość do współpracy w dziedzinie polityki i biznesu zależy przede wszystkim od wieku badanych i poziomu ich wykształcenia.

Dwie trzecie badanych (67 proc.) ma znajomych, z którymi są skłonni w jakiś sposób współdziałać; co piąty (21 proc.) deklaruje gotowość do współpracy w czterech dziedzinach, 15 proc. - w trzech dziedzinach, 16 proc. - w dwóch dziedzinach, a 15 proc. - w jednej. Co trzeci badany (33 proc.) nie wykazuje chęci do współpracy w żadnej z wymienionych dziedzin.

CBOS podkreśla, że od roku 2002 zanotowano nieznaczny, ale systematyczny spadek gotowości ankietowanych do współdziałania - do chwili obecnej o 8 punktów procentowych. Wskaźnik nasilenia gotowości do współdziałania jest najwyższy wśród respondentów w wieku od 18 do 24 lat, respondentów z wykształceniem wyższym, pracujących na własny rachunek, uczniów i studentów oraz specjalistów wyższego szczebla.

Najmniejszą skłonnością do współpracy charakteryzują się osoby w wieku 65 lat i starsze, osoby z wykształceniem podstawowym, renciści. Gotowość do współpracy jest tym wyższa, im większe zaangażowanie badanych w działalność na rzecz własnej społeczności oraz osób potrzebujących.

Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" zrealizowano w dniach 7-13 stycznia 2010 roku na liczącej 1052 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.