„Przegląd Sportowy” na 100. urodziny z pierwszym numerem gazety

W numerze pojawią się wywiady ze sportowcami i artystami, m.in. Justyną Kowalczyk czy Janem Nowickim.

- Gazetę przygotowują wszyscy bez wyjątku dziennikarze. Niektórzy związani z tytułem od pół wieku czy kilkudziesięciu lat, jak Maciej Petruczenko, Lech Ufel, Antoni Bugajski czy Kamil Drąg, ale i tacy, którzy są dopiero na początku swojej drogi dziennikarskiej. Trudno pisać o jubileuszu gazety bez wzruszenia. Czytelnicy znajdą je w każdym artykule, niemal w każdym zdaniu licznych wspomnień, które w piątkowym numerze zamieścimy - mówi Paweł Wołosik, redaktor naczelny „Przeglądu Sportowego”, który już w latach 90. był jej korespondentem.

„PS” opublikował też wideo z drukarni przygotowującej specjalne wydanie tytułu.

21 maja na rynku ukaże się także 200-stronicowy album - kronika zawierająca wybór tekstów opublikowanych w gazecie w latach 1921-2021. Redaktorem prowadzącym jest Piotr Wesołowski, szatę graficzną przygotował dyrektor artystyczny „PS” Cezary Piotrowski. Cena albumu to 25 zł, można go zamówić przez Literia.pl.

Redakcja "Przeglądu Sportowego" pod koniec kwietnia przedstawiła listę 20 kandydatów do tytułu Sportowca Stulecia. W plebiscycie organizowanym z okazji jubileuszu 100-lecia tej gazety można głosować do 24 maja. Najlepszych sportowców poznamy podczas gali w czerwcu.

Jak wynika z danych PBC, w lutym średnie rozpowszechnianie „Przeglądu Sportowego” wyniosło 15 345 egz. (spadek o 20,39 proc. w porównaniu do lutego 2020 roku).

"Przegląd Sportowy" ma 100 lat

Pierwszy numer najstarszej polskiej gazety sportowej ukazał się w Krakowie 21 maja 1921 roku.

Sto lat temu ujrzał światło dzienne "Tygodnik Ilustrowany" poświęcony wszelkim gałęziom sportu. Wychodził w każdą sobotę w niewielkim formacie B4, miał pięć tysięcy nakładu i kosztował 20 groszy. Redakcja mieściła się przy ulicy Grodzkiej pod numerem 18.

Pomysłodawcami pisma była grupa sportowych działaczy krakowskich, m.in. Ignacy Rosenstock, Aleksander Dembiński, Józef Szkolnikowski, Leon Gleissner i Tadeusz Synowiec. Pierwszym redaktorem naczelnym został Rosenstock, pełniąc funkcję do listopada 1921.

Na pierwszej stronie premierowego wydania "Przeglądu Sportowego" - obok karykatury popularnego nie tylko pod Wawelem trenera piłkarzy Cracovii Węgra Imre Pozsonyia, uważanego za twórcę "szkoły krakowskiej" - zamieszczono sportowy manifest, w którym napisano m.in.: "Państwo konstytuuje się i podwalina potężnej budowy przyjmuje konkretne kształty... Dla nas działaczy na niwie wychowania fizycznego nadeszła chwila teoretycznej pracy, nie przeoczyliśmy jej i niniejszym wydawnictwem zaczynamy ją, z całą świadomością trudnego i uciążliwego, ale i wdzięcznego zadania".

W winiecie pierwszego numeru widniała informacja, iż "PS" jest organem krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. Od 23 lipca stał się oficjalnym organem Polskiego Związku Piłki Nożnej i równocześnie związków okręgowych: krakowskiego, warszawskiego, łódzkiego oraz lwowskiego.

Od numeru 1 z 6 stycznia 1922 ukazywał się w piątek, później także w inne dni tygodnia. W kolejnych latach pojawiała się także informacja, iż jest oficjalnym organem Polskiego Związku Narciarskiego, Polskiego Związku Tenisowego (1922) oraz Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (1923).

Od 1925 ukazywał się w Warszawie, od 1929 dwa razy w tygodniu. Siedziba redakcji i drukarnia mieściły się w Domu Prasy przy ul. Marszałkowskiej 3/5.

Wybuch II wojny światowej spowodował, że "PS" nie ukazywał się od września 1939 do czerwca 1945 roku. Wojnę przetrwał jako biuletyn redagowany w oflagach w Arnswalde (Choszczno) i Grossborn (Kłomino) przez sprintera, olimpijczyka z 1924 i 1928 roku, 27-krotnego rekordzisty Polski, podporucznika rezerwy Zygmunta Weissa, któremu pomagali m.in. Leon Kruczkowski, dr Józef Słotwiński, Zdzisław Skowroński i kapitan Tadeusz Konopacki, brat złotej dyskobolki z Amsterdamu 1928 - Haliny.

"Trudno mi dzisiaj przypomnieć sobie, ile ukazało się numerów "PS" za drutami, pewne pojęcie o tym mogą dać życzenia od klubów i organizacji sportowych datowane 21 lipca 1943 roku z okazji jubileuszu 300 numeru gazety" - wspominał po latach popularny wśród dziennikarskiej braci Zygmunt "Zyzio" Weiss.

Pierwszy numer po wojennej zawierusze ukazał się 12 lipca 1945 roku w Łodzi, a przygotował go Wiesław Kaczmarek przy pomocy Tadeusza Maliszewskiego, Kazimierza Gryżewskiego i Wacława Fajge. Do stolicy gazeta przeniosła się w 1946 roku.

Do 1971 dziennik ukazywał się cztery razy w tygodniu, a następnie pięciokrotnie.

Od 1 kwietnia 2000 czytelnicy gazety zamieszczającej serwis informacyjny z imprez krajowych i zagranicznych mogą po nią sięgać sześć razy w tygodniu.

Przez 100 lat w "PS" pracowały setki dziennikarzy, np. Aleksander Reksza-Kakietek, który 1 lipca 1930 roku zadebiutował na jego łamach... wierszem "Wielki Georges", który poświęcony był bokserowi-dżentelmenowi, mistrzowi Europy wszechwag i mistrzowi świata wagi ciężkiej Georgesowi Carpentierowi.

Wiersz zakwalifikował do druku ówczesny redaktor naczelny, poeta Kazimierz Wierzyński, który zdobył najcenniejsze trofeum z polskich dziennikarzy sportowych - złoty medal igrzysk IX olimpiady w Amsterdamie w 1928 roku w konkursie literatury za tom wierszy "Laur olimpijski".

Redakcja "PS" gromadziła dziennikarzy-opiekunów dyscyplin sportowych. Z ich opinią liczono się w ruchu sportowym, a ich zdanie miało także wpływ na opinię publiczną. Specami w obszarze futbolu byli Grzegorz Aleksandrowicz i zmarły niedawno Jerzy Lechowski, Jerzy Zmarzlik w boksie, Witold Szeremeta i Łukasz Jedlewski w koszykówce, Jerzy Jabrzemski w szermierce. Ogromną wiedzę o kolarstwie posiadał Lech Cergowski, podobnie jak Zygmunt Weiss, Zygmunt Głuszek, Witold Duński byli ekspertami "królowej sportu", Jerzy Mrzygłód i Marian Matzenauer specjalizowali się narciarstwie, Jerzy Jankiewicz - w sportach motorowych, Adam Choynowski był ekspertem tenisowym. Przez 30 lat o pływaniu, piłce ręcznej, łyżwiarstwie, szermierce, strzelectwie, a nawet piłce nożnej pisała dama powojennej żurnalistyki sportowej Aleksandra Byszewska-Korolkiewicz.

Inną wybitną postacią w tym doborowym towarzystwie jest Maciej Petruczenko, który w styczniu rozpoczął 51. rok pracy w "PS" i szczyci się tytułem honorowego redaktora naczelnego.

Oprawę zdjęciową "PS" tworzyli przez długie lata flagowi fotoreporterzy Mieczysław Świderski, Eugeniusz Warmiński, Mieczysław Szymkowski, a po zakończeniu kariery 400-metrowca Janusz Szewiński, prywatnie mąż i trener lekkoatletki Ireny, zdobywczyni siedmiu medali olimpijskich. Kontynuatorami tradycji stali się m.in. Włodzimierz Sierakowski oraz Tomasz Markowski, który jest laureatem III nagrody w konkursie World Press Photo 2021 w kategorii sport.

To właśnie "PS" 25 września 1926 roku rzucił hasło plebiscytu na 10 najlepszych sportowców Polski. W numerze 42. z tamtego roku poinformowano czytelników, że "członkowie skrutynjum pp. Tomasz Semadeni i Stanisław Rothert po przeliczeniu kresek postawionych przy nazwiskach 160 elektów ustalili, że palma pierwszeństwa należy się świetnemu piłkarzowi, nieodłącznemu członkowi naszych reprezentacyj, pionierowi lekkiej atletyki i łyżwiarstwa Wacławowi Kucharowi". Lwowianin wyprzedził rekordzistkę świata w rzucie dyskiem Halinę Konopacką oraz najwszechstronniejszego polskiego lekkoatletę Antoniego Cejzika.

W styczniu w ostatniej edycji plebiscytu triumfował najlepszy piłkarz świata 2020 Robert Lewandowski, dystansując triumfatorkę tenisowego turnieju wielkoszlemowego French Open Igę Świątek.

Najstarszym w Europie dziennikiem sportowym jest włoska "La Gazzetta dello Sport", której pierwszy numer ukazał się 135 lat temu, 3 kwietnia 1896 roku, kiedy w Atenach trwały pierwsze w historii igrzyska olimpijskie ery nowożytnej.

Przed "Przeglądem Sportowym", w 1903 roku, w Budapeszcie ukazał się pierwszy numer "Nemzeti Sport", 14 lutego 1920 roku pojawił się zajmujący się głównie piłką nożną niemiecki "Kicker", a tuż po polskiej gazecie, w 1922 roku, "The Ring".