Rząd szykuje ustawę o zarządzaniu danymi. Ruszyły konsultacje

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowano najnowszy projekt ustawy o zarządzaniu danymi. Prace legislacyjne nad projektem ustawy służącej stosowaniu Aktu w sprawie zarządzania danymi (DGA) rozpoczęły się w 2022 r., a w lipcu 2023 r. projekt ustawy został skierowany do uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych. Jak podkreślono w uzasadnieniu, prace legislacyjne nie zostały jednak zakończone przed końcem poprzedniej kadencji Sejmu, dlatego konieczne jest wznowienie prac nad nowym projektem ustawy wpisanym do aktualnego wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Projekt ustawy przewiduje zbudowanie odpowiedniego otoczenia instytucjonalno-organizacyjnego oraz regulacyjnego, które umożliwi pełne stosowanie przepisów DGA w Polsce. W uzasadnieniu wskazano, że "proponowane rozwiązania zostały oparte na założeniu, że regulacja na poziomie krajowym dotyczyć będzie wyłącznie przepisów, które zostały przez prawodawcę unijnego wprost przekazane do uregulowania w prawie krajowym lub takich, w których DGA zostawiło swobodę regulacyjną państwom członkowskim".

Jak zaznaczono, projektowana ustawa będzie zawierać regulacje, w ramach których wyznaczone zostaną podmioty odpowiedzialne za realizację przepisów rozporządzenia.

Łatwiej będzie przekazać swoje dane dla dobra ogólnego

Jak przekazało Ministerstwo Cyfryzacji, nowe przepisy pomogą także obywatelom i przedsiębiorcom w dobrowolnym ofiarowywaniu swoich danych do celów altruistycznych. "Ustawa wprowadza rozwiązania, które zwiększą zaufanie do dobrowolnego udostępniania swoich danych dla tzw. dobra ogólnego (np. na potrzeby badań naukowych, medycznych)" - wskazano na stronie ministerstwa. Resort podkreślił, że równocześnie nowe przepisy ułatwią funkcjonowanie organizacji zainteresowanych działalnością w zakresie dzielenia się danymi do celów altruistycznych.

Rozporządzenie nakłada na państwa członkowskie obowiązek wyznaczenia właściwego podmiotu (lub kilku takich podmiotów, również sektorowych), które - w zależności od potrzeb - będą służyć pomocą i wsparciem dla podmiotów sektora publicznego. W przepisach projektowanej ustawy wyznaczony zostanie jeden właściwy podmiot, będzie to Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Państwa członkowskie zostały zobowiązane również do utworzenia punktu informacyjnego. Projektowana ustawa przewiduje, że rolę pojedynczego punktu informacyjnego będzie pełnić prowadzony przez Ministerstwo Cyfryzacji portal danych dane.gov.pl.

DGA nakłada również na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia środka zaskarżenia w odniesieniu do decyzji dotyczących ponownego wykorzystywania chronionych danych. W związku z tym w projektowanej ustawie zaznaczono, iż organem odwoławczym od decyzji wydawanych przez niemal wszystkie podmioty sektora publicznego będzie Minister Cyfryzacji.

Prezes UODO zajmie się pośrednictwem danych

Projektowana ustawa przewiduje również wyznaczenie jednego organu właściwego do spraw usług pośrednictwa danych - funkcję tę będzie pełnić Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Prezes UODO będzie także pełnił funkcję organu właściwego do spraw rejestracji organizacji altruizmu danych.

W projektowanej ustawie zawarte zostaną także niezbędne przepisy regulujące wskazane obszary. "Kształt przepisów proceduralnych jest ściśle powiązany z rozwiązaniami instytucjonalnymi. Z kolei w przypadku regulacji dotyczących kar projektowane przepisy opierają się na rozwiązaniach podobnych do tych przewidzianych w już obowiązujących przepisach krajowych i unijnych, m.in. w RODO, ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1781) oraz ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) (...)" - przekazano w uzasadnieniu.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/868 z dnia 30 maja 2022 r. w sprawie europejskiego zarządzania danymi i zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1724 (akt w sprawie zarządzania danymi)), znane jako DGA, weszło w życie 23 czerwca 2022 r.

Jak zaznaczono w ocenie skutków regulacji (OSR) projektu, choć DGA jest stosowane bezpośrednio w państwach członkowskich od dnia 24 września 2023 r., to poziom ujednolicenia regulacji nie jest pełny. W pewnym zakresie konieczne jest przyjęcie dodatkowych przepisów krajowych służących stosowaniu rozporządzenia. Prawodawca unijny pozostawił państwom członkowskim pewną swobodę w zakresie ukształtowania otoczenia instytucjonalno-organizacyjnego oraz regulacyjnego dla potrzeb stosowania przepisów DGA.

Ministerstwo Cyfryzacji zaprosiło do udziału w konsultacjach publicznych dotyczących projektu ustawy o zarządzaniu danymi. Uwagi można przesyłać do 2 października 2024 r. na adres e-mail sekretariat.dp@cyfra.gov.pl.

Dodano, że planowany termin wejścia w życie ustawy to 2025 r