Prezydent podpisał nowelizację ustawy o prawie autorskim. „Sukces wydawców”

W styczniu część wydawców wprowadziła stworzony przez siebie regulamin korzystania z artykułów prasowych. Wśród tytułów, które przystąpiły do akcji znalazły się: „Rzeczpospolita”, „Parkiet”, „Dziennik Gazeta Prawna”, „Puls Biznesu”, „Tygodnik Powszechny”, a także dzienniki regionalne Grupy Polskapresse i Mediów Regionalnych. Regulamin współtworzyły również Izba Wydawców Prasy i Polska Agencja Prasowa (więcej na ten temat). 13 stycznia wszystkie wydania dzienników, które przyłączyły się do akcji, ukazały się ze specjalną okładką, która ma uświadomić czytelnikom konieczność ochrony treści publikowanych w prasie. Z czasem do grona tych wydawców dołączały kolejne podmioty.

Regulamin wydawców określa ramy, rozmiary oraz zakresy, w których można korzystać z chronionych utworów w oparciu o tzw. licencje ustawowe. Wskazuje także czym jest cytat oraz jak powinny wyglądać przeglądy prasy w innych mediach, by zbytnio nie eksploatowały publikowanych przez wydawcę treści. Wprowadzając wewnętrzne regulacje wydawcy sprzeciwiali się nadużyciom w korzystaniu z dozwolonego użytku, w tym m.in. „piratowaniu” całych wydań gazet w sieciach p2p, zamieszczaniu pełnych treści materiału prasowego na stronach firm, udostępnianiu w portalach omówień i streszczeń tekstów oraz obszernych przedruków, a także publikowane bez odnośników do oryginalnego materiału.

Jednocześnie wydawcy cały czas domagali się zmian w prawie autorskim. 11 września br. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych, która została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę w miniony wtorek. W nowelizacji znalazły się zapisy dotyczące m.in. zmian w zakresie dozwolonego użytku publicznego, możliwości korzystania z utworów osieroconych oraz niedostępnych w handlu, a także wprowadzenia wynagrodzenia dla twórców za tzw. wypożyczenia biblioteczne (public lending right). Nowa ustawa znosi również opłaty związane z korzystaniem z utworów znajdujących się w domenie publicznej.

Przed nowelizacją art. 30 prawa autorskiego umożliwiał korzystanie z utworów w zakresie tzw. dozwolonego użytku, czyli bez konieczności uzyskania zgody uprawnionego do wykorzystanego utworu wyłącznie w sposób analogowy i w celach niekomercyjnych. W znowelizowanym prawie autorskim artykuł został usunięty. Wzmacnia to potrzebę uzyskania zgody podmiotów uprawnionych do wykorzystywanych utworów (w tym także artykułów czy publikacji prasowych).

- Wydawcy czekali na te zmiany, bowiem na co dzień ponoszą znaczne koszty związane z powstaniem artykułów i sformatowaniem dziennika lub czasopisma, a niektóre podmioty funkcjonujące na rynku monitoringu mediów traktują je jako swoją własność, skanują i sprzedają dalej. To są nieuczciwe praktyki nie tylko wobec prasy, ale przede wszystkim wobec tych firm monitorujących, które uczciwie wykupują licencje i ponoszą związane z tym koszty - komentuje zmiany w ustawie Maciej Hoffman, dyrektor Izby Wydawców Prasy.

Zgodnie z nowelizacją prawa autorskiego, twórca utworu lub reprezentująca go organizacja mogą zwrócić się z odpowiednimi roszczeniami do podmiotu, który w nieuprawniony sposób korzysta z ich własności. Tym podmiotem mogą być firmy prowadzące monitoring mediów, które korzystają z materiałów prasowych, choć nie wnioskowały o zgodę na to lub jej nie uzyskały.